Jak poprawić apetyt osoby z zaburzeniami smaku
Najczęstsze przyczyny zaburzeń smaku u osób chorujących
Zaburzenia smaku stanowią istotny czynnik pogarszający jakość życia chorych. Do zaburzeń smaku zaliczamy ageuzję, czyli brak odczuwania smaku, hipogeuzję – osłabioną percepcję smaku, hipergeuzję – zbyt silne odczuwanie smaku oraz dysgeuzję, polegającą na zniekształceniu smaków. Zaburzenia mogą wystąpić w wyniku stanów zapalnych jamy ustnej, nerwów czaszkowych, przerwania ciągłości nerwów, chorób układu nerwowego, infekcji, chorób nowotworowych, udarów, choroby Alzheimera, Addisona, Cushinga i cukrzycy 1 2 .
Jak postępować przy ageuzji?
Chorzy, którzy nie odczuwają smaku są bardziej narażeni na rozwój niedożywienia. Jest to spowodowane częstą sytuacją, że jedzenie nie sprawia choremu przyjemności, więc ich unika. W takiej sytuacji zwiększyć gęstość odżywczą posiłków. Pacjent, który nie czuje smaku powinien również zaangażować pozostałe zmysły w celu zwiększenia chęci do jedzenia. Do kontaktu z potrawą warto zaangażować węch, wzrok oraz zmysł dotyku, które pozwolą ocenić strukturę i fakturę potrawy. Posiłki powinny być także atrakcyjne wizualnie i kojarzone z miłą atmosferą 3 4 .
Sposoby na wzmożenie wrażenia smakowego
Przy zaburzeniach smaku warto wdrożyć właściwe postępowanie dietetyczne. Posiłki powinny zawierać cynk, ponieważ według badań jego niedobór wpływa na osłabienie smaku. Bogate w cynk są np.: sezam, wołowina, nasiona dyni, wątroba lub kiełki pszenicy 5 . Uzupełnienie niedoborów witaminy B2 i witaminy A również mogą mieć korzystny efekt w tej grupie chorych 6 . Chorzy powinni dodawać do potraw jak najwięcej ziół i przypraw korzennych 7 np. imbiru, w celu zwiększenia doznań zmysłu węchu. Pacjenci geriatryczni są narażeni na zaburzenia wydzielania śliny, co przyczynia się do zaburzeń smaku, warto więc zadbać o odpowiednią konsystencję potraw, dodatek sosów lub popijanie w trakcie spożywania posiłku 8 .
Jak złagodzić smak potraw przy nadoczuwaniu smaku?
Odpowiednie doprawienie potraw jest sprawą kluczową. Należy wystrzegać się soli, cukru, dużej ilości cytrusów, octu i ostrych przypraw 9 . Warto zaznaczyć, że niektóre leki mogą blisko 11-krotnie
1 Sienkiewicz-Jarosz H. i wsp., Neurologiczne aspekty zaburzeń smaku, Neurologia po Dyplomie,Tom 7 Nr 5 2012
2 Korzeniowska K., i wsp., Polekowe zaburzenia i utrata smaku, Farmacja Współczesna 2016; 9: 105-109
3 Sienkiewicz-Jarosz H. i wsp., Neurologiczne aspekty zaburzeń smaku, Neurologia po Dyplomie,Tom 7 Nr 5 2012
4 Konopka W. i wsp, Zaburzenia smaku w otolaryngologii, Otolaryngologia, 2003 2(4), 145-149
5 Sienkiewicz-Jarosz H. i wsp., Neurologiczne aspekty zaburzeń smaku, Neurologia po Dyplomie,Tom 7 Nr 5 2012
6 Konopka W. i wsp, Zaburzenia smaku w otolaryngologii, Otolaryngologia, 2003 2(4), 145-149
7 Sienkiewicz-Jarosz H. i wsp., Neurologiczne aspekty zaburzeń smaku, Neurologia po Dyplomie,Tom 7 Nr 5 2012
8 Bałczewska E. i wsp, Zaburzenia smakowe – dysgeusia, Nowa Stomatologia 1-2/2000, s. 3-8
9 Korzeniowska K., i wsp., Polekowe zaburzenia i utrata smaku, Farmacja
zwiększyć odczuwanie smaku gorzkiego, dlatego z diety warto wyeliminować produkty o wyrazistym smaku gorzkim np. kawy, mocnych naparów herbaty 10 .