Pozycje ułożeniowe chorego
Dowiedz się
Prawidłowe ułożenie chorego w okresie po incydencie chorobowym ma spełniać kilka podstawowych zadań. Należą do nich między innymi:
- prewencja w powstawaniu odleżyn (szczególnie kość krzyżowa i pięty),
- zapobieganie w powstawaniu deformacji kostnych i przykurczy mięśniowych, poprawa wydolności układu krążenia
- dostarczanie prawidłowych bodźców dochodzących do mózgu.
Pozostawienie chorego w łóżku w całkowitym bezruchu jest dla niego bardzo niekorzystne. Osoba taka poprzez wystąpienie odleżyn, zesztywnień stawowych oraz osłabieniu mięśniowemu może drastycznie zwiększyć stopień swojej niepełnosprawności, która w dużej mierze utrudnia proces rehabilitacji.
Pozycja ułożenia pacjentów neurologicznych
W przypadku pacjentów neurologicznych z hemiplegią zmiana ułożenia powinna odbywać się co 2 do 3 godzin uwzględniając leżenie na plecach, brzuchu oraz na zdrowym i chorym boku. Jeżeli pacjent nie jest w stanie leżeć w takim wymiarze czasu to pozycje należy zmieniać częściej. W początkowym okresie ułożenie ciała wspomagane jest przez kliny, wałki itp. Kolejnym etapem jest uzyskanie przez pacjenta aktywnego ułożenia ciała bez żadnych pomocnych akcesoriów. Podczas zmiany pozycji nie wolno ciągnąć pacjenta trzymając go jedynie za dłoń czy przedramię. Ramię chorego powinno być przytrzymywane i przekładane zarówno w odcinku bliższym jak i dalszym kierując je razem z całym tułowiem.
Jak prawidłowo ułożyć pacjenta w leżeniu na plecach
W leżeniu na plecach prawidłowo ustawiona głowa skierowana jest w kierunku strony porażonej oraz podniesiona lekko do góry przy pomocy poduszki. Chora strona ciała powinna być uniesiona za pomocą poduszki lub wałków. Zarówno bark jak i miednica lekko podparte (w pozycji neutralnej), dłoń skierowana ku dołowi. Kolano także powinno znajdować się w lekkim zgięciu (należy unikać rotacji zewnętrznej w stawie biodrowym). Pod stopą także stosujemy miękki wałek w celu uniknięcia zgięcia podeszwowego stopy. W przypadku, gdy niedowładna strona jest w okresie wzmożonej spastyczności ułożenie pacjenta różni się od opisanego powyżej. Kończyna górna zgięta w stawie łokciowym, odwiedziona w stawie barkowym, a ramię odwrócone na zewnątrz. Nadgarstek znajdować się powinien w zgięciu grzbietowym. Biodro wraz z kolanem w zgięciu. Stopę także można podeprzeć od strony podeszwy miękkim ręcznikiem.
Ustawienie ciała chorego w pozycji na boku
W leżeniu na boku możemy ułożyć pacjenta zarówno na stronie porażonej, jak i na stronie zdrowej. Na stronie niedowładnej układamy pacjenta tak, aby jego ramię było odwrócone na zewnątrz z jednoczesnym wyprostem łokcia i dłoni zwróconej ku górze. Zdrowa kończyna dolna spoczywa zgięta na klinie natomiast chora wyprostowana.
W leżeniu na stronie zdrowej zarówno kończyna górna jak i dolna strony niedowładnej spoczywa na poduszce, gdzie ramię powinno być wysunięte w przód z wyprostowanym łokciem, a głowa skierowana w stronę chorą. Kończyna dolna niedowładna powinna być lekko zgięta w stawie biodrowym i kolanowym.
Wszystkie osoby opiekujące się osobą z hemiplegią w fazie ostrej powinny pamiętać o koronnej zasadzie, która mówi o tym, że NIE NALEŻY obracać osoby przez niedowładny bark, gdyż takie postępowanie może przyczynić się do traumatyzowania oraz podwichnięcia stawu barkowego.
Pozycja chorego na brzuchu
W leżeniu na brzuchu
wzmacnia się proces prostowania kończyny górnej i zginania kończyny dolnej. Pacjent powinien ułożony być w taki sposób aby jego głowa skierowana była w kierunku zdrowego łokcia. Ramię chorej kończyny wniesione ku górze z jednoczesnym wyprostowanym łokciem, nadgarstkiem i palcami. Staw biodrowy strony chorej również powinien być wyprostowany. Poprzez podłożenie poduszki pod staw skokowy wymuszamy zgięcie stawu kolanowego w pozycji neutralnej, a także zapobiegamy zgięciu podeszwowemu stopy.