Kiedy potrzebne jest wsparcie żywieniowe
dowiedz się
Istotna rola żywienia
Żywienie jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka. W ostatnich latach znacznie zwiększyło się zainteresowanie wiedzą fachową z zakresu zasad żywienia zarówno człowieka zdrowego jak i u osób chorych. Dlaczego żywienie jest integralnym elementem leczenia chorób?[1]
Składniki odżywcze są niezbędne każdemu, zwłaszcza choremu
Jeżeli chcielibyśmy rozłożyć żywność na czynniki pierwsze, to w uproszczeniu możemy wyróżnić makroskładniki, czyli białka, tłuszcze i węglowodany, oraz mikroskładniki, czyli witaminy i minerały. Żywność i jej składniki nie tylko zaspokajają zapotrzebowanie człowieka na energię, ale też pełnią funkcję budulcowe, zapasowe, regulatorowe czy odpornościowe[2]. Niezwykłe ważne jest ustalenie zapotrzebowania organizmu na energię i makroskładniki diety i jego dzienne pokrycie. Dostarczenie właściwej ilości energii oraz składników budulcowych z pożywienia wpływa na prawidłowy przebieg procesów życiowych takich jak oddychanie, trawienie, wydzielanie, utrzymanie temperatury ciała, aktywność ruchowa czy możliwość regeneracji tkanek[3].
Zasady zdrowego żywienia czyli dlaczego potrzebujemy składników odżywczych
Odpowiednio zbilansowana dieta może przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka wielu schorzeń, przede wszystkim chorób cywilizacyjnych jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, nowotwory czy osteoporoza4. W większości jednostek chorobowych zmienia się zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze, dlatego sposób żywienia należy dopasować indywidualnie do pacjenta..
Dlaczego należy dostarczać składniki odżywcze każdego dnia
Składniki odżywcze powinny być dostarczane z pożywieniem każdego dnia. Doskonałym przykładem takiego składnika jest białko. Jest to składnik niezbędny dla utrzymania kości w dobrym stanie, utrzymania i regeneracji mięśni, zwłaszcza utrzymania masy mięśniowej osób starszych5. W przypadku jego niedoboru spada zdolność odpornościowa organizmu, masa mięśniowa i zdolność regeneracyjna tkanek. Dodatkowo przy niedostatecznej podaży białka spada siła mięśniowa i nasilają się zmiany degeneracyjne narządów wewnętrznych6. Dlatego białko, a także wiele innych składników, organizm potrzebuje każdego dnia.
Prawidłowe żywienie różni się w zdrowiu i w chorobie
W zależności od stopnia zaawansowania choroby, rodzaju jednostki chorobowej i stanu odżywienia zmienia się zapotrzebowanie organizmu na energię i makroskładniki. Do chorób, u których zwiększa się zapotrzebowanie na energię i na białko należą między innymi udar, rany przewlekłe, choroba nowotworowa, oparzenia, urazy tkanek i wiele innych. W innych schorzeniach zmienia się też zapotrzebowanie na białko lub składniki mineralne czy witaminy. Nie bez znaczenia pozostają też efekty uboczne stosowanych leków. Niewystarczające pokrycie zapotrzebowania na te składniki może uniemożliwić lub spowolnić proces regeneracyjny organizmu7 8.
Zdrowa dieta? Codziennie!
Odpowiednio zbilansowana dieta dobrana pod kątem stanu odżywienia i stanu fizjologicznego stanowi ważny czynnik w profilaktyce i leczeniu chorób oraz rekonwalescencji pacjenta. Dlatego każdego dnia warto zadbać o prawidłowe żywienie pacjenta.
[1] Szczygieł B, Ukleja A., Wójcik Z., Jak rozpoznać i leczyć niedożywienie związane z chorobą, PZWL, Warszawa, 2013
[2] Nina Baryłko-Pikielna, Małgorzata Jawor-Kulesza, Funkcje żywności i jej składników w kształtowaniu procesów psychologicznych, Żywność, 4(21) Supl.,1999
[3] Jarosz Mirosław., red., Praktyczny Podręcznik Dietetyki. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2010
[4] Jarosz Mirosław., red., Praktyczny Podręcznik Dietetyki. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2010
[5] Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to protein and increase in satiety leading to a reduction in energy intake (ID 414, 616, 730), contribution to the maintenance or achievement of a normal body weight (ID 414, 616, 730), maintenance of normal bone (ID 416) and growth or maintenance of muscle mass (ID 415, 417, 593, 594, 595, 715) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006