Jak dbać o dietę osób chorych na nowotwór

Wiele osób chorujących na nowotwory ma problemy z jedzeniem. Skarżą się na brak apetytu lub mają trudności ze spożywaniem posiłków, wskutek czego tracą na wadze i słabną. Część tych problemów jest skutkiem samej choroby, niektóre natomiast są działaniem niepożądanym chemio- i (lub) radioterapii. Wiele z tych dolegliwości odbija się niekorzystnie na stanie odżywienia pacjentów. Ich skutkiem jest zły stan zdrowia, a w konsekwencji pogorszenie stanu zdrowia oraz zmniejszenie efektywności leczenia. Zwykle pierwszym widocznym rezultatem wystąpienia problemu jest utrata masy ciała. Niedożywienie może rozwinąć się nawet u tych pacjentów, którzy – jak się wydaje – spożywają wystarczające ilości pożywienia. Wynika to z częstych, u chorych na nowotwory, zaburzeń trawienia bądź wchłaniania.

Na szczęście większości działań niepożądanych leczenia, prowadzących do rozwinięcia się złego stanu odżywienia, można uniknąć lub przynajmniej łagodzić ich nasilenie poprzez niewielkie zmiany, głównie w sposobie odżywiania chorego.

Dieta przy nowotworze – najważniejsze zasady

Przede wszystkim należy zadbać o to, aby pacjent jadł wystarczające ilości pokarmów zapewniające mu odpowiednią dawkę białka i energii. Jest to szczególnie istotne, zarówno w okresie przed planowanym leczeniem, jak i w okresie leczenia, a później w okresie rekonwalescencji i odbudowywania zniszczonych tkanek. U wielu pacjentów onkologicznych występują także niedobory witamin, m.in. kwasu foliowego, witaminy A, witaminy C, witaminy D oraz składników mineralnych (miedzi, żelaza, magnezu, cynku i wapnia).

Prawidłowy stan odżywienia:

Jeśli u chorych nie udaje się zaspokoić zapotrzebowania organizmu na składniki odżywcze za pomocą tradycyjnego żywienia, należy rozważyć zastosowanie wsparcia żywieniowego.

Żywienie osoby chorej na nowotwór

Chorzy na nowotwory mają większe zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze niż osoby zdrowe. Z tego względu zalecenia odnośnie diety dla obu tych grup znacznie się różnią.

Osobom zdrowym zaleca się głównie spożywanie dużych ilości warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych oraz umiarkowanych ilości mięsa, mleka i jego przetworów. Wskazane jest unikanie nadmiaru słodyczy, cukru, tłuszczów i używek. W zaleceniach dla osób chorych. Osobom zdrowym zaleca się głównie spożywanie dużych ilości warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych oraz umiarkowanych ilości mięsa, mleka i jego przetworów. Wskazane jest unikanie nadmiaru słodyczy, cukru, tłuszczów i używek. W zaleceniach dla osób chorych dobór produktów jest nieco inny, zależny od danej jednostki chorobowej. Przede wszystkim jednak w trakcie choroby – i nie dotyczy to tylko nowotworów – bardzo istotne jest prawidłowe żywienie, czyli dostarczenie odpowiedniej ilości energii i składników odżywczych w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Przekłada się to na dobry stan odżywienia, a co za tym idzie – lepszą odpowiedź na leczenie.

Niestety, w czasie choroby nowotworowej dostarczenie odpowiedniej ilości składników pokarmowych bywa ogromnym problemem. Występujące wówczas różnego rodzaju dolegliwości, jak wymioty, nudności, biegunki i bóle, powodują, że chorzy tracą apetyt i spożywają zbyt małe ilości pokarmów. Zwiększa się w ten sposób ryzyko wystąpienia niedożywienia, a pogarszający się stan odżywienia pacjenta negatywnie wpływa na jego samopoczucie oraz efekty leczenia.

Osobom chorym zaleca się spożywanie większej ilości energii oraz białka. Ich jadłospis powinien uwzględniać: mleko pełne, śmietany, sery, chude mięso i gotowane jaja. Polecana jest również zmiana metody przyrządzania posiłków.

Wskazane jest gotowanie w wodzie, na parze, duszenie i gnllowanie. Należy unikać smażenia, gdyż potrawy przygotowywane w ten sposób są ciężkostrawne. Zaleca się również dodawanie do posiłków większych ilości masła, śmietanki, oliwy oraz miodu, które podnoszą wartość energetyczną potraw.

Wartości odżywcze diety w terapii onkologicznej

W przypadku, problemów z zaspokojeniem zwiększonego zapotrzebowania żywieniowego w tradycyjny sposób należy rozważyć zastosowanie żywienia medycznego w postaci doustnych preparatów odżywczych typu Nutridrink, które dostarczają dużej ilości energii i składników odżywczych.

Celem żywienia medycznego jest dostarczenie organizmowi składników odżywczych lub zwiększenie ich podaży, jeśli chory nie jest w stanie zapewnić sobie wyżej wymienionych składników w odpowiedniej ilości, spożywając tradycyjne posiłki.

Odpowiednio wcześnie wprowadzone żywienie medyczne, nawet tuż po rozpoznaniu choroby nowotworowej, nie tylko znacznie poprawia samopoczucie pacjenta, ale także wspomaga leczenie i dodaje sił do walki z chorobą.

Warto pamiętać, że wszelkie zmiany w sposobie żywienia, także wprowadzanie preparatów odżywczych, powinny odbywać się pod kontrolą lekarza i stopniowo, gdyż organizm musi się przyzwyczaić do zwiększonej ilości składników odżywczych.

W przypadku chorych na nowotwory wprowadzenie żywienia medycznego należy rozważyć już na etapie przygotowania do terapii. Czas stosowania żywienia medycznego powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb każdego chorego. Zwykle kończy się, gdy pacjent jest już w stanie spożywać wystarczające ilości tradycyjnego pożywienia.

Dieta przy nowotworze – na jakie składniki uważać?

Nie każdy podczas leczenia przeciwnowotworowego cierpi z powodu uciążliwych działań niepożądanych. Często są one umiarkowane i mogą być kontrolowane za pomocą leków (przeciwwymiotnych, przeciw mdłościom).

Być może będą dni, kiedy jedzenie będzie tylko obowiązkiem. Nie zapominaj wtedy, jak ważne jest prawidłowe żywienie dla zdrowia. Pamiętaj, że brak apetytu to jedynie stan przejściowy i prawdopodobnie następnego dnia jedzenie znów stanie się przyjemnością.

Problemy z jedzeniem w chorobie nowotworowej można zminimalizować. Utrata masy ciała nie musi być koniecznością. Jeśli tylko pojawią się trudności z przyjmowaniem pokarmów, brak apetytu czy utrata masy ciała, skonsultuj się ze swoim lekarzem prowadzącym lub dietetykiem. Powinni oni podjąć wówczas decyzję o interwencji żywieniowej (np. podanie preparatów odżywczych typu Nutridrink).

Więcej informacji na stronie: https://posilkiwchorobie.pl/strefa-onkologiczna/