RUCH I BEZCZYNNOŚĆ RUCHOWA

Bezczynność ruchowa i jej konsekwencje

Dowiedz się

Zbyt niski poziom aktywności ruchowej

Niski poziom aktywności ruchowej wynikający bardzo często z unieruchomienia osób na skutek choroby ma bardzo negatywny wpływ na zdrowie. Dotyczy to zarówno samego człowieka, jak i jego funkcjonowania w życiu społecznym. Całkowite unieruchomienie pacjenta może prowadzić do drastycznych konsekwencji. jakimi Mogą nimi być: odwapnienie kości, odleżyny, zakrzepica żył głębokich czy zwiększenie podatności na infekcje bakteryjne.

Niski poziom aktywności ruchowej a układ krążenia i oddechowy

W zakresie układu krążenia już od pierwszych godzin unieruchomienia w łóżku dochodzi do wzrostu 20-30% przepływu krwi w płucach oraz zmian regulacji autonomicznego układu nerwowego czego konsekwencją może być zwolnienie rytmu serca. U pacjenta pozostawionego na około 1 tydzień w łóżku zaobserwować można również zwiększone wydalanie elektrolitów takich jak Ca, K, Na, Mg czy azotu wraz z moczem. Największe poziom wydalanego wapnia i fosforu przypada najczęściej około w 2 tygodniu po unieruchomieniu, co wspomaga proces tworzenia się kamieni nerkowych. Kilkutygodniowe leżenie w łóżku prowadzić może do zmniejszenia masy i objętości serca nawet do kilkunastu procent, a także zaburzeń w zakresie jego przewodnictwa. Objętość osocza może ulec obniżeniu nawet do 20%. Taka sytuacja sprzyja zagęszczeniu krwi czego konsekwencją jest często zmniejszenie liczby erytrocytów, które są niezbędne chociażby w transporcie tlenu z płuc do całego organizmu. Długotrwałe unieruchomienie prowadzi do zmniejszenia objętości płuc i wzrostu oporu przepływu powietrza przez drogi oddechowe.

Wpływ bezczynności ruchowej na mięśnie i kości

Długotrwałe przyjęcie pozycji horyzontalnej bardzo negatywnie przyspiesza zanik mięśni u pacjenta, co jest jedną z głównych przyczyn utraty beztłuszczowej masy ciała, również jest jedną z głównych powodów jego ograniczeń w zakresie samoobsługi i lokomocji ze względu na utratę siły mięśniowej. Po kilkutygodniowym leżeniu w łóżku zaniki mięśniowe widoczne są najbardziej w mięśniach kończyn dolnych (zginacze podeszwowe stóp, prostowniki kolan) oraz mięśniach dolnego odcinka kręgosłupa. Niedostateczne obciążanie kości i zmniejszenie przepływu przez nie krwi prowadzić może do powstawania osteoporozy u pacjentów. Po około 6 miesiącach unieruchomienia zmniejszenie gęstości kośćca utrzymuje się jeszcze nawet do pół roku od powrotu do prawidłowej aktywności ruchowej.

Hipotonia ortostatyczna a długotrwała bezczynność ruchowa

Jednym z głównych problemów z jakimi może spotkać się personel medyczny, u osoby leżącej przez kilka tygodni jest tzw. nietolerancja ortostatyczna, czyli nieprawidłowa reakcja pacjenta na jego pionizację ze skłonnością do omdleń, zaburzenia koordynacji i równowagi. Każda osoba, która opiekuje się osobą długotrwale unieruchomioną powinna mieć świadomość konsekwencji negatywnych zmian jakie zachodzą na skutek leżenia w łóżku i podjąć wszelkie możliwe próby ich niwelowania w porozumieniu z lekarzem lub fizjoterapeutą. Istnieje wiele sposobów terapeutycznych oraz farmakologicznych radzenia sobie z nadmierną reakcją ortostatyczną. W praktyce klinicznej do najczęściej stosowanych zaliczyć można: bandażowanie, stosowanie pończoch elastycznych czy leki podnoszące ciśnienie krwi.